نقش مادران در پرورش فرزندان کارآفرین و ادامه روند جهش تولید در نسل های آینده

جهش تولید، شعاری برای نجات ایران و رشد و بالندگی این سرزمین است که محدود به یک سال و یک عصر خاص نخواهد بود. شکوفایی تولید در هر سرزمینی اولین و مهم ترین نشانه رشد اقتصادی است و در عصر حاضر، قدرت در اختیار کشورهایی است که اقتصاد قوی تری دارند. خلق اندیشه جهش تولید توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی، از جمله ایدیولوژی های ماندگار و موفق جمهوری اسلامی برای امروز و نسل های آینده خواهد بود. چیزی که از سال 1399 خورشیدی آغاز شده و تا نسل ها ادامه خواهد داشت.

آنچه نسل آینده را برای امتداد جهش تولید آماده می کند، تربیت نسلی است که با همین ایدیولوژی رشد کرده باشند. تفکر کارآفرینی در مقابل تفکر کارمندی، باعث شکوفایی استعدادهای خلاقانه و تولید محور فرزندان نسل آینده خواهد شد و این موضوع، مقدمه ای برای ادامه روند جهش تولید در نسل های آینده خواهد بود. در این مقاله قصد داریم نقش مادران را در تربیت چنین نسلی بررسی نماییم و راهکارهایی درباره چگونگی ترتیب نسلی کارآفرین برای ادامه روند جهش تولید ارائه کنیم.

نقش مادران در تربیت فرزندان

در تمام طول تاریخ، پررنگ ترین نقش را در تربیت فرزندان، مادران ایفا کرده اند. از آنجایی که مادر، بیشترین زمان را در طول روز با فرزند سپری می کند، بنابراین بیشترین تاثیر بر روی شخصیت کودک را خواهد داشت. درباره نقش مادران در تربیت فرزندان می توان ساعت ها سخن گفت و یک کتاب نوشت؛ اما آنچه در این مطلب مد نظر است، تنها بخش هایی است که به موضوع ما یعنی پرورش تفکر و مهارت های منتهی به شخصیتی کارآفرین مربوط است. مادران می توانند از چند طریق زیر، بیشترین تاثیر را در این زمینه داشته باشند: (1) و (2)
 

• پرورش دهنده نوع تفکر

اصلی ترین تاثیری که مادران بر فرزندان دارند، ایجاد یک ساختار اندیشه است. فرزند انسان در بدو تولد مانند لوحی پاک است که می توان بر روی آن هر نقشی آفرید. وی همه چیز (و حتی نوع نگاه کردن به جهان و شیوه اندیشیدن) را از والدین خود می آموزد و از آنجایی که بیشترین زمان خود را با مادر خود سپری می کند، بیش از هر کس نیز تحت تاثیر شیوه نگاه مادر به زندگی خواهد بود.

ضمیر نیمه هشیار کودکان با نگاه کردن به رفتارهای والدین و واکنش هایی که آن ها نسبت به اتفاقات روزمره نشان می دهند شکل می گیرد و این، مهم ترین بخش در پرورش نوع تفکر کودکان است.
 

• پرورش دهنده احساسات

بخش اعظمی از احساسات انسان ها غریزی و حاصل ترشح هورمون های بدن است؛ اما مسئله مدیریت احساسات و شیوه بروز دادن آن توسط کودکان، کاری است که والدین به آن ها آموزش می دهند. مراقبت از احساسات کودکان و عدم سرکوب آن ها نقش مهمی در شکل گیری شخصیت کودک دارد و مادران با پرورش همین احساسات و آموزش نحوه بروز عواطف، باعث رشد هوش هیجانی کودکان می شوند که این موضوع یعنی هوش هیجانی یکی از اساسی ترین عوامل شکل گیری شخصیت کارآفرینی در آینده کودکان است.
 

• آموزش مهارت های زندگی

یکی دیگر از تاثیرات مهمی که مادران در ترتیب فرزندان خود دارند، آموزش مهارت های مهم و ضروری زندگی است. والدینی که فرزندان خود را وابسته به خود بار می آورند، شانس کسب اعتماد به نفس بیشتر را از شخصیت آینده فرزند خود خواهند گرفت. در عوض والدینی که به فرزند خود مهارت های ضروری زندگی را آموزش می دهند، فرزندانی مستقل و دارای اعتماد به نفس را به جامعه تحویل خواهند داد. اعتماد به نفس در آموزش و انجام امور، یکی از مهم ترین ویژگی های کارآفرینی در آینده کودکان است.
 

• تنفیذ مسئولیت به فرزندان

از جمله مهم ترین مسائل در تربیت کودک که مادران باید به آن توجه ویژه داشته باشند، مسئله تنفیذ مسئولیت به کودکان و پرورش روحیه مسئولیت پذیری در آنان است. روحیه مسئولیت پذیری می تواند تمام جوانب زندگی فرزندان را در آینده تحت تاثیر خود قرار دهد. بنابراین تنفیذ مسئولیت های محدود به کودکان و اعتماد به آن ها و تشویق آن ها در این زمینه می تواند افرادی مسئولیت پذیر، پویا و چاره گرا به جامعه تحویل دهد.

چگونگی ترتیب کودکان کارآفرین

موضوع دیگری که باید درباره آن صحبت کنیم این است که چگونه می توان فرزندانی کارآفرین تربیت کرد؟  شاید بسیاری از ما بدانیم که تربیت فرزندانی با روحیه کارآفرینی امری بسیار مهم است؛ اما ندانیم که چطور می توانیم این کار را انجام دهیم. «کمرون هرولد» یکی از کارآفرینان برجسته و یکی از سخنرانان انگیزشی مطرح در جهان است که معتقد است خانواده ای که در آن بزرگ شده، از وی یک کارآفرین ساخته.

از نظر هرولد، فرهنگی که یک کودک در آن پرورش می یابد، رابطه مستقیمی با انتخاب های کودک و در نهایت سرنوشتی که در آینده خواهد داشت، دارد. بنابراین نوع تفکری که کودک با آن رشد می یابد، بسیار اهمیت دارد و حال که ما می دانیم برای ادامه روند جهش تولید در آینده نیاز به کارآفرینان بیشتری خواهیم داشت، باید ببینیم اندیشه یک کارآفرین به چه صورت است و چگونه می توانیم روحیه کارآفرینی را در کودک خود ایجاد کنیم؟ (3)

اگر به کارآفرینان بزرگ نگاه کنیم می بینیم که برخی ویژگی های شخصیتی در تمامی این افراد مشترک است. به عبارت دیگر نگرش تمامی کارآفرینان در برخی مسائل کاملاً مشابه یکدیگر است و از همین الگو می توان برای تربیت فرزندانی کارآفرین بهره برد. بیایید در اینجا به برخی از این نگرش ها و راهکارهایی که باعث ایجاد این نگرش در فرزندان می شود، نگاهی داشته باشیم. (3) و (4)
 

• تقویت قدرت تخیل

قدرت تخیل و خیال پردازی، یکی از مهم ترین ویژگی های کارآفرینان است و نکته اساسی این است که تخیل در کودکی بسیار پویاتر از بزرگسالی است. این طور تصور می شود که هر چه سن انسان بالاتر می رود، واقعیات زندگی باعث کمرنگ شدن قدرت تخیل در افراد می شود. برای آن که کودکانی خلاق و کارآفرین داشته باشیم، باید سعی کنیم به قوه تخیل آن ها بها داده و به آن ها در زمینه رشد این قدرت خدادادی کمک کنیم.
 

• اهمیت به احساسات کودکان

امروزه ثابت شده که هوش هیجانی از هوش منطقی بسیار با اهمیت تر است و به خصوص در دنیای کارآفرینان، SQ به مراتب اهمیت بیشتری نسبت به IQ دارد. اگر بخواهیم فرزندان مان را برای کارمندی آماده کنیم، قطعاً تقویت هوش منطقی اهمیت بیشتری خواهد داشت. اما برای یک کارآفرین، هوش هیجانی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

روانشناسان معتقدند که بهترین راه تقویت هوش هیجانی در افراد این است که از کودکی اجازه بروز احساسات به آن ها داده شود. افرادی که از کودکی احساساتشان سرکوب می شود، در بزرگسالی به سختی می توانند از هیجانات خود در راستای اهداف و رویاهای خود بهره ببرند. بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که از کودکی به احساسات فرزندان خود اهمیت بدهیم و احساسات هیجانی آن ها را سرکوب نکنیم. به این ترتیب باعث تقویت هوش هیجانی وی خواهیم شد.
 

• دادن مسئولیت به کودک

تنفیذ مسئولیت به کودکان باعث مستقل بار آمدن شخصیت آن ها خواهد شد. مسئولیت پذیری و متکی به خود بودن در برابر وابستگی به والدین و منفعل بودن قرار دارد و بسیار مهم است که بدانیم یک شخصیت کارآفرین، هرگز برای کاستی های پیرامون خود ناله نمی کند؛ بلکه خود برای رفع آن کاستی ها اقدام می کند. بنابراین دادن مسئولیت به کودک، انتظار داشتن برای انجام آن مسئولیت ها و تشویق وی پس از انجام صحیح مسئولیت، باعث رشد روحیه مسئولیت پذیری خواهد شد. همین روحیه مسئولیت پذیری است که در آینده یکی از مهم ترین ارکان شخصیت کارآفرین محور فرزند شما را پرورش خواهد داد.
 

• تکرار باورهای مثبت

بسیاری از کارآفرینان برتر جهان، در مصاحبه های خود به این موضوع اشاره کرده اند که از کودکی در گوش آن ها باورهای مثبتی تکرار شده است. باورهایی مانند اینکه: «تو روزی فرد موفق و تاثیرگذاری در جامعه خواهی شد» یا «تو روزی ثروتمندترین فرد این شهر خواهی بود» و نظایر این ها. باور کنید تکرار چنین عباراتی از کودکی، باعث ثبت این باورها در عمیق ترین بخش ضمیر ناخودآگاه کودکان خواهد بود و این موضوع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
 

• آموزش پس انداز و کار با پول

از جمله مسئولیت هایی که می توانید به فرزند خود محول کنید، یاد دادن پس انداز و مدیریت هزینه پول است. یادگیری کار با پول و اینکه چگونه می تواند با پس انداز، سرمایه گذاری و... به چیزهایی که می خواهد دست یابد، شخصیت کودک را از ابتدا به صورت فردی دارای ذهنی اقتصادی بار خواهد آورد و در اینجا است که بخش دیگری از شخصیت کارآفرینی فرزند شکل خواهد گرفت.


 

• افزایش اعتماد به نفس کودک

کودکان فاقد اعتماد به نفس، افراد منفعل جامعه خواهند بود. بسیار مهم است با استفاده از روش های تایید شده و معروف، اعتماد به نفس فرزند خود را افزایش دهید. برخی از این راه ها مانند دادن مسئولیت یا آموزش کار با پول را پیش تر نام بردیم و راه های دیگری نیز در ادامه مطرح می‎ کنیم؛ اما در این باره باید به صورت مجزا تحقیق کنید و راه های افزایش اعتماد به نفس فرزندان خود را به خوبی بیاموزید.
 

• نگرش صحیح نسبت به تحصیل

داشتن مدرک عالیه تحصیلی بسیار مهم است و تجربیات بسیار مفیدی به فرزندان شما خواهد بخشید؛ اما این موضوع تضمینی برای کارآفرین شدن فرزندتان نخواهد بود. تفکر تحصیل برای پیدا کردن کار در اندیشه کارمندی صحیح و در اندیشه کارآفرینی غلط است! اندیشه دکتر و مهندس شدن و عدم توجه به علایق فرزند، مدت ها است که منسوخ شده است.

بنابراین باید سعی کنید فرزند خود را با نگرشی صحیح نسبت به تحصیل تشویق کنید و اجازه دهید که خودش، مسیر تحصیلی و البته کارآفرینی خود را انتخاب کند. همچنین دیدگاه خواندن برای نمره را از همان ابتدا از ذهن فرزند خود پاک کنید و وی را تشویق به یادگیری بیشتر (فارغ از کسب نمره بالا) کنید.
 

• رشد خلاقیت در کودکان و اهمیت به ایده ها

یکی دیگر از راه های افزایش اعتماد به نفس فرزندان، پرورش خلاقیت های عملی آن ها است. بسیاری از مواقع ما به طور ناخواسته ایده های خلاقانه فرزندان خود را بی اهمیت قلمداد می کنیم و به این وسیله هیجان، خلاقیت و اعتماد به نفس کودک را مورد حمله قرار می دهیم. برای پرورش کودکی کارآفرین، بسیار مهم است که تمامی ایده ها، خلاقیت ها و هنرهای وی را مورد توجه قرار داده و همچنین در جستجوی راهکارهایی برای رشد این خلاقیت ها باشیم.
 

• آداب و روابط اجتماعی

یکی دیگر از راه های مهم افزایش اعتماد به نفس، ایجاد روابط اجتماعی دوستانه در فرزندان و یاد دادن آداب اجتماعی و مکالمه صحیح از کودکی است. اگر به فرزند خود از کودکی بیاموزید که چگونه باید در جامعه ظاهر شود، چه آدابی را رعایت کند و چگونه روابط اجتماعی خود را گسترش یابد، کودک شما با یادگیری آداب دوست یابی، برای آینده ای سرشار از روابط مثبت اجتماعی آماده می شود و این موضوع در مسیر کارآفرینی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

اهمیت کارآفرینی برای نسل های آینده

کارآفرینی عبارتی است که چند دهه اخیر بسیار به گوش رسیده و نسل های پیشین چیزی از آن نمی شنیدند. فارغ از تعریف کارآفرینی آنچه مهم است این است که تمامی تحولات عظیم زندگی مدرن، توسط کارآفرینان توسعه یافته و رشد سریع تکنولوژی نیز به اهمیت کارآفرینی افزوده است. در واقع کارآفرینی در عصر معاصر، یکی از مهم ترین معانی ای است که باید به آن پرداخته شود؛ چرا که نه تنها اغلب افراد ثروتمند عصر امروز کارآفرینان هستند، بلکه رشد و توسعه اقتصادی کشور نیز در گرو همین کارآفرینان است.

نتیجه گیری و جمع بندی

برای تحقق جهش تولید در نسل آینده و رهایی از وابستگی های ایران به سرزمین های دیگر، این کشور در آینده نیاز به کارآفرینان متعدد بیشتری خواهد داشت و این وظیفه تمامی والدین است که فرزندانی با روحیه کارآفرینی به جامعه تحویل دهند. به این شکل، روند جهش تولید امتداد خواهد یافت و نسل بعد، نسل کارآفرینانی خواهد بود که جبهه تولید ملی را مستحکم تر از همیشه حفظ خواهند کرد.

پی نوشتها

1. www.honarehzendegi.com
2. www.honarehzendegi.com
3. www.eghtesadonline.com
4. www.namnak.com